Joke Grootenboer

De weg naar het Ondersteuningsplan 2022-2026 van SWV Drechtsteden VO

POS heeft in het schooljaar 2021-2022 verschillende samenwerkingsverbanden (SWV’s) begeleid met het opstellen van het Ondersteuningsplan (OSP). Nu alle plannen zijn ingeleverd bij de Inspectie van het Onderwijs en sinds 01 augustus 2022 worden uitgevoerd, gaan we als POS in gesprek met de betrokkenen vanuit de SWV’s om terug te kijken op het gelopen traject: We kijken terug naar wat goed is gegaan en waar het proces nog beter kan. De tweede persoon die wij in dat kader spraken is Joke Grootenboer van SWV Drechtsteden VO.

Even voorstellen
Joke Grootenboer is sectordirecteur van het SWV Drechtsteden VO. Joke is al meer dan 35 jaar werkzaam binnen het onderwijs. Ze heeft een aaneengesloten pad bewandeld binnen het (speciaal ) voortgezet onderwijs, primair onderwijs en ambulante begeleidingsdienst voordat ze terechtkwam bij het samenwerkingsverband. Joke is altijd bezig geweest voor leerlingen die net een steuntje in de rug nodig hebben om zich verder te kunnen ontwikkelen. Daarbij staat voor Joke de leerling altijd centraal.

Wat is jouw rol geweest tijdens het opstellen van het OSP?
“Als sectordirecteur draag ik een brede rol binnen de organisatie. Zo ben ik bezig met het verstevigen van de verbinding onderwijs en jeugdhulpverlening, werk ik beleidsmatig in samenspraak met de scholen aan het dekkend aanbod en werk is samen met het team van het SWV aan het beleid hoe passend onderwijs moet worden ingezet om zichtbaar te zijn op de scholen. Het OSP wordt normaal gesproken opgezet door de directeur-bestuurder, maar binnen ons SWV was er een wisseling gaande voor die functie. Daarom heb ik als sectordirecteur de opdracht gekregen om het OSP in goede banen te leiden.”

Waarom wilden jullie ondersteuning door een externe partij bij het opstellen van het nieuwe OSP?
“Vanwege een situatie waarin een personeelswijziging plaatsvond, kreeg ik het advies vanuit de (vertrekkend) directeur-bestuurder en de renumeratiecommissie om extern ondersteuning te zoeken bij het opstellen van het OSP. In eerste instantie heb ik nog overwogen om het zelf doen, maar uiteindelijk heb ik voor externe ondersteuning gekozen.”

Waardoor gaf POS jou het vertrouwen om gezamenlijk een kwalitatief OSP op te stellen?
“De samenwerking met POS heeft mij laten zien dat we veel breder informatie kunnen ophalen bij de stakeholders. Zo waren bij de stakeholdersbijeenkomsten nu ook ouders, beleidsmedewerkers, managers van jeugdteams, jeugdprofessionals en maatschappelijk werkers aanwezig. Het was een brede ring van ervaringsdeskundigen met ieder een eigen perspectief. Dit hebben we naar mijn mening echt te danken aan het gezamenlijk in dit traject optrekken met POS. De blik naar buiten is hierdoor veel groter geweest met waardevolle input. Deze input hadden wij anders niet gehad.”

Hoe denk je dat het resultaat was geweest als jullie geen wisseling in directeur-bestuurder hadden gehad?
“Dan denk ik dat dit resultaat ook positief was geweest. Dit baseer ik voornamelijk op mijn eerdere ervaring van vier jaar geleden bij het opstellen van het OSP. Hier haalden wij input uit de adviesraad en bij de zorgcoördinatoren, vervolgens verwerkten wij deze input en koppelden dit terug.

Het grote verschil met het traject voor het OSP 2022-2026 is dat er vanaf de kick-off een denktank is samengesteld, waarin vanuit alle geledingen binnen het samenwerkingsverband vertegenwoordigers meedachten over het proces en het opstellen van het OSP. Met elkaar hebben we in de procesgroep ingezoomd op de basisondersteuning, de data-analyse en hebben we met elkaar de brede input vanuit de stakeholders bijeenkomst geprioriteerd ten aanzien van de te stellen doelen. In de procesgroep kon ik vanuit een neutrale positie deelnemen omdat POS hier de leiding in nam. Dit zorgde ervoor dat ik constant op de inhoud mee kon denken, mezelf hierin kon verplaatsen en dit vervolgens mee kon nemen binnen het gehele proces.

Daarnaast was ik erg blij dat ik op bepaalde punten zelf leiderschap heb kunnen behouden binnen het proces, waardoor het echt ons eigen en herkenbare verhaal bleef. Zo ben ik tijdens de kick-off, de panelgesprekken en in de AV het gezicht geweest van dit OSP.”

Waren de stappen binnen het proces van het OSP al reeds bekend? En hierop aansluitend, wat is jouw ervaring met het betrekken van de interne en externe stakeholders bij het opstellen van het nieuwe OSP?
“Ik was tijdens dit proces nog zoekende naar een format om het OSP vorm te kunnen geven. Onderdelen als Parels en Puzzels en de werkbladen gaven hierin echt de handvatten waar we naar op zoek waren. Zo is de inhoud van de kick-off en de stakeholdersbijeenkomst uit het format van POS voortgekomen.”

Wat vond je de meerwaarde van het werken met een externe partij?
“Wat ik voornamelijk een bijdrage vond vanuit POS was de begeleiding bij het voeren van het goede gesprek met elkaar. We kregen door de samenwerking met POS nieuwe invalshoeken van buiten de organisatie. Ieder heeft zijn of haar blinde vlek. De visie en het perspectief vanuit onze begeleider (Joris Elbers van POS) werkte erg verfrissend en hielp bij de opzet van de gesprekken. Daarnaast zijn we vanuit de gezamenlijke opzet gekomen tot daadwerkelijke doelen waar we passende indicatoren aan kunnen hangen. De opzet van het proces werkt als een trechter waarin we na het OSP direct de overstap kunnen maken naar ons jaarplan en monitoring via het kwaliteitsinstrument van POS.”

“De kwaliteitscirkel wordt door de samenwerking met POS één geheel.”

Wat is de belangrijkste meerwaarde van deze nieuwe vorm waarin je het OSP hebt opgesteld?
“Het vorige OSP was voornamelijk een beschrijving van wat we doen en waar we staan. Alles hierin werd in woorden gedeeld en was minder breed gedragen. Met het nieuwe OSP hebben we snel SMART de grotere doelen kunnen vaststellen en de indicatoren kunnen schetsen. Hierdoor is het duidelijker waar we naar toe willen, wat we willen bereiken en op welk domein we dit willen bereiken. Het is duidelijk dat deze doelen de grondslag zijn voor de komende vier jaar. De gestelde doelen zijn daarnaast direct meetbaar binnen je kwaliteitscyclus, dit draagt bij aan de monitoring.”

Denk je dat het SWV na het opzetten van het OSP beter met elkaar gaat samenwerken vanuit een gemeenschappelijke doelstelling?
“Ik denk persoonlijk dat het traject hieraan bijgedragen heeft. Stakeholders hebben zich in het nieuwe OSP kunnen uitspreken over hun wensen en behoeften. Dit zorgt ervoor dat we elkaar beter leren begrijpen en dat knelpunten benoemd kunnen worden. Zo zal het afgeronde OSP meer herkenbaar worden voor de stakeholders, men weet namelijk beter wat er speelt en wie hierbij betrokken is. Zo voelen we ons allen verantwoordelijk voor dit OSP.”

Hoe heb je de (persoonlijke) begeleiding vanuit POS ervaren?
“De kundigheid vanuit de begeleider is breed. Ik kon echt merken aan de manier van kijken en doen dat de begeleider veel ervaring heeft binnen het werkveld. Daarnaast was hij door al zijn ervaringen een goede sparring-partner. Ik kon zijn kennis meenemen in het filteren van doelen en indicatoren. Duidelijk was dat meerdere SWV-en in dezelfde periode door hem begeleid werden. Hierdoor konden ervaringen gedeeld worden, maar dit leidde soms ook tot ietwat krappe tijdschema's. Gelukkig hadden we ondertussen korte lijnen, waardoor we met elkaar tot een prima afronding en een mooi eindresultaat zijn gekomen.

Wat zou je een SWV mee willen als ze een OSP gaan schrijven?
“Creëer een breed draagvlak. Doe dit door een brede procesgroep te formeren en daarnaast de stakeholders concreet te bevragen, gericht op het OSP. De communicatieve lijnen liggen er vaak al wel binnen het SWV, maar het OSP biedt echt een unieke gelegenheid om met alle stakeholders (zowel intern als extern) een doelmatig plan op te stellen.”

Hoe beoordeel je POS zijn rol binnen dit proces?
“Ik geef POS een 9 voor de werkzaamheden. Ik ben echt blij met het eindresultaat en ik hoop dat iedereen binnen het SWV dit OSP zal oppakken als een gedeelde verantwoordelijkheid. Ik ben heel tevreden met het feit dat we dit gehele proces samen hebben kunnen afronden en ik ben zeker benieuwd naar de uitwerking van het plan! De titel van ons plan is dan ook: Passend onderwijs doen we samen!”